Τεστ Προσωπικότητας Adjective Q-set για Εφήβους [AQ-SET-43]

 

Συγγραφείς

 

J. Block και J. Block (Προσαρμογή: Φ. Μόττη – Στεφανίδη).

 

Σκοπός

Το Adjective Q-set των Block και Block (1980) αποτελεί ένα εργαλείο με πολλαπλές εφαρμογές για την αξιολόγηση εφήβων. Καταρχάς, επιτρέπει στους έφηβους να περιγράψουν τον πραγματικό και τον ιδανικό εαυτό τους, επιτρέποντας τον υπολογισμό της αυτοεκτίμησής τους. Η συμφωνία μεταξύ των περιγραφών αυτών αντικατοπτρίζει το επίπεδο αυτοεκτίμησης.

Δεύτερον, το τεστ επιτρέπει τη δημιουργία προφίλ προσωπικότητας των εφήβων από ειδικούς, καθηγητές και γονείς. Η δυνατότητα σύγκρισης αυτών των περιγραφών μεταξύ διαφορετικών πληροφοριοδοτών επιτρέπει την αναγνώριση κοινών στοιχείων στην προσωπικότητα των εφήβων.

Τρίτον, το τεστ επιτρέπει την καταγραφή περιγραφών που δίνονται από διάφορους πληροφοριοδότες για το θεωρητικό προφίλ της προσωπικότητας εφήβων με κοινά χαρακτηριστικά. Τα θεωρητικά προφίλ αυτά αποτελούν ένα πρότυπο, ενώ οι περιγραφές προσωπικότητας διάφορων εφήβων συγκρίνονται με αυτό για την αξιολόγηση του βαθμού συμφωνίας.

Συνοπτικά, το Adjective Q-set παρέχει ένα πλούσιο εργαλείο για την κατανόηση και αξιολόγηση της προσωπικότητας των εφήβων από διάφορες οπτικές γωνίες και για τη δημιουργία προφίλ που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για συγκρίσεις και αναλύσεις.

 

Σύντομη περιγραφή

Το Adjective Q-set των Block και Block αποτελεί ένα σύνολο 43 καρτών, καθεμία εκ των οποίων περιλαμβάνει γραμμένα επίθετα και σύντομες προτάσεις. Ορισμένα από τα επίθετα που περιλαμβάνονται σε αυτό το τεστ περιλαμβάνουν τις εξής λέξεις: “υπεύθυνος”, “επαναστατικός”, “οργανωτικός”, “του/της αρέσει να επιδεικνύεται” και πολλά άλλα.

 

Δείγμα

Στην Ελλάδα, το Adjective Q-set έχει χρησιμοποιηθεί σε μελέτες που είχαν ως στόχο να διερευνήσουν το θεωρητικό προφίλ του επαρκώς προσαρμοσμένου εφήβου. Ένας αριθμός καθηγητών (67), γονέων (30) και ειδικών ψυχικής υγείας (89) περιέγραψαν αυτό το προφίλ. Με βάση αυτές τις περιγραφές, δημιουργήθηκαν τρία θεωρητικά πρότυπα προσωπικότητας για τον ψυχολογικά επαρκή εφήβο.

Στη συνέχεια, συγκρίθηκαν τα προφίλ προσωπικότητας τριών ομάδων εφήβων. Οι ομάδες αυτές περιλάμβαναν 153 εφήβους που χαρακτηρίστηκαν από τους καθηγητές τους είτε ως ψυχολογικά επαρκείς είτε ως μη επαρκείς, καθώς και 54 εφήβους που παραπέμφθηκαν για ψυχολογικά προβλήματα. Αυτά τα δεδομένα συγκρίθηκαν με τα τρία προαναφερθέντα θεωρητικά πρότυπα της προσωπικότητας για τον ψυχολογικά επαρκώς προσαρμοσμένο εφήβο.

 

Τρόπος βαθμολόγησης

Οι κάρτες ταξινομούνται σε έναν κλίμακα με επτά κατηγορίες από 1 έως 7. Σύμφωνα με τις οδηγίες, η κατηγορία 1 περιλαμβάνει κάρτες με επίθετα που, κατά τη γνώμη του ατόμου που κατατάσσει (γονέα ή εφήβου), δεν ταιριάζουν καθόλου με τον περιγραφόμενο έφηβο. Αντίστοιχα, η κατηγορία 7 περιλαμβάνει κάρτες με επίθετα που ταιριάζουν στενά με τον περιγραφόμενο έφηβο. Οι υπόλοιπες κάρτες, που δεν είναι δυνατόν να καταταχθούν στις ακραίες κατηγορίες, τοποθετούνται στις ενδιάμεσες.

Η ταξινόμηση των καρτών στην κλίμακα γίνεται σε όλες τις κατηγορίες, εκτός από την κατηγορία 4 που περιλαμβάνει επτά κάρτες. Όταν κάποιο άτομο πρέπει να περιγράψει το θεωρητικό προφίλ ενός ψυχολογικά επαρκούς εφήβου, πρέπει να τοποθετήσει στην κατηγορία 1 τις κάρτες με συμπεριφορές που δεν ταιριάζουν καθόλου, ενώ στην κατηγορία 7 τις κάρτες με συμπεριφορές που ταιριάζουν ιδιαίτερα. Η σύγκριση μεταξύ προφίλ προσωπικότητας δύο ομάδων εφήβων (π.χ. με και χωρίς παραβατική συμπεριφορά) γίνεται με τη μέθοδο συνάφειας. Η συνάφεια αντιπροσωπεύει το βαθμό συμφωνίας μεταξύ των προφίλ της εξεταζόμενης προσωπικότητας.

 

Κύριες βιβλιογραφικές πηγές

Block, J. H., & Block, J. (1980). The role of ego-control and ego-resiliency in the organization of behavior. In W. A. Collins (Ed.), Minnesota Symposia on Child Psychology, 13. Hillsdale, NJ: Erlbaum.

Block, J., & Robins, C. W. (1993). A longitudinal study of consistency and change in self-esteem from early adolescence to early adulthood. Child Development, 64, 909-923.

Μόττη-Στεφανίδη, Φ. (2003). Ο ψυχολογικά επαρκής έφηβος: Ατιλήψεις των ειδικών της ψυχικής υγείας, των γωνέων και των εκπαιδευτικών. Ψυχολογία: Ειδικό Τεύχος, 10(4), 449-460.