Ερωτηματολόγιο Παρορμητικότητας Dickman
Ο Dickman Impulsivity Inventory (DII) είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης που χρησιμοποιείται για τη μέτρηση της παρορμητικότητας σε διάφορες πτυχές της συμπεριφοράς και της προσωπικότητας. Αναπτύχθηκε από τον Dickman και στοχεύει να αξιολογήσει την τάση του ατόμου για παρορμητικές αντιδράσεις και αποφάσεις.
Περιγραφή
Ο Dickman Impulsivity Inventory (DII) είναι ένα ερωτηματολόγιο που αξιολογεί την παρορμητικότητα, εστιάζοντας σε δύο βασικές διαστάσεις:
Στρατηγική Παρορμητικότητα (Functional Impulsivity): Εδώ μετράται η παρορμητικότητα που μπορεί να είναι λειτουργική και προσαρμοστική, δηλαδή η ικανότητα να λαμβάνονται γρήγορες αποφάσεις που είναι χρήσιμες σε συγκεκριμένες καταστάσεις.
Μη-Λειτουργική Παρορμητικότητα (Dysfunctional Impulsivity): Αυτή η διάσταση αναφέρεται σε παρορμητικές συμπεριφορές που μπορεί να είναι επιβλαβείς ή μη λειτουργικές, όπως η αδυναμία ελέγχου της παρόρμησης και η λήψη βιαστικών αποφάσεων που οδηγούν σε αρνητικές συνέπειες.
Το εργαλείο περιλαμβάνει διάφορες δηλώσεις με τις οποίες οι συμμετέχοντες συμφωνούν ή διαφωνούν σε μια κλίμακα Likert (π.χ., από 1= “Συμφωνώ απόλυτα” έως 5= “Διαφωνώ απόλυτα”).
Ανάλυση
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων του DII περιλαμβάνει τη μέτρηση και την ερμηνεία των βαθμολογιών στις δύο κύριες διαστάσεις:
Λειτουργική Παρορμητικότητα: Υψηλές βαθμολογίες υποδεικνύουν ότι το άτομο είναι σε θέση να λαμβάνει γρήγορες αποφάσεις που είναι χρήσιμες και ενδεχομένως προσαρμοστικές για την κατάστασή του.
Μη-Λειτουργική Παρορμητικότητα: Υψηλές βαθμολογίες υποδεικνύουν ότι το άτομο παρουσιάζει παρορμητικότητα που οδηγεί σε προβλήματα ή αρνητικές συνέπειες, με περιορισμένη ικανότητα ελέγχου των παρορμήσεων.
Η ανάλυση των δεδομένων περιλαμβάνει τη συγκέντρωση των βαθμολογιών, τη διαίρεση σε υποκατηγορίες, και τη σύγκριση με κανονιστικά δεδομένα για να αξιολογηθεί η έκταση της παρορμητικότητας.
Στόχος
Ο στόχος του DII είναι να αξιολογήσει την παρορμητικότητα ενός ατόμου, διαφοροποιώντας μεταξύ των λειτουργικών και μη-λειτουργικών πτυχών της. Το εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:
Κλινική αξιολόγηση: Για να βοηθήσει στην κατανόηση της παρορμητικότητας που μπορεί να επηρεάζει την καθημερινή ζωή και τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
Έρευνα: Για τη μελέτη των σχέσεων μεταξύ παρορμητικότητας και διαταραχών της προσωπικότητας, όπως η Διαταραχή Διάσπασης Προσοχής (ADHD) ή οι διαταραχές της διάθεσης.
Θεραπευτική παρέμβαση: Για να καθοδηγήσει την ανάπτυξη στρατηγικών παρέμβασης για τη διαχείριση και τον έλεγχο της παρορμητικότητας.
Βαθμονόμηση
Ο DII βαθμολογείται με βάση τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στις διάφορες δηλώσεις. Οι απαντήσεις συγκεντρώνονται για να δημιουργήσουν συνολικές βαθμολογίες στις δύο διαστάσεις της παρορμητικότητας:
Στρατηγική Παρορμητικότητα: Υψηλές βαθμολογίες υποδηλώνουν ότι το άτομο έχει την ικανότητα να κάνει γρήγορες και χρήσιμες αποφάσεις.
Μη-Λειτουργική Παρορμητικότητα: Υψηλές βαθμολογίες δείχνουν ότι το άτομο έχει προβλήματα με τον έλεγχο των παρορμήσεων και τις αρνητικές συνέπειες που προκύπτουν από αυτές.
Βιβλιογραφία
Dickman, S. J. (1990). Functional and dysfunctional impulsivity: Personality and cognitive correlates. Journal of Personality and Social Psychology, 58(1), 95-102.
Dickman, S. J., & Meyer, S. (1994). Impulsivity and self-control: Relationship to personality, cognitive processes, and problem behaviors. Journal of Research in Personality, 28(3), 310-331.
Kruschke, J. K. (2011). Doing Bayesian Data Analysis: A Tutorial with R, JAGS, and Stan. Academic Press. (Για τη μεθοδολογία ανάλυσης και την αξιολόγηση της παρορμητικότητας).