Ερωτηματολόγιο Δυσμορφικών Ανησυχιών (DCQ)
Το Dysmorphic Concern Questionnaire (DCQ) είναι ένα εργαλείο αυτοαναφοράς που χρησιμοποιείται για την αξιολόγηση της ανησυχίας σχετικά με τη δυσμορφία ή τις αντιληπτές ατέλειες της εμφάνισης ενός ατόμου. Σχεδιάστηκε για να ανιχνεύσει την πιθανότητα ύπαρξης Σωματοδυσμορφικής Διαταραχής (Body Dysmorphic Disorder – BDD), μιας ψυχιατρικής κατάστασης όπου το άτομο είναι υπερβολικά απασχολημένο με ένα ή περισσότερα αντιληπτά ελαττώματα στην εμφάνισή του.
Περιγραφή
Το DCQ είναι ένα σύντομο ερωτηματολόγιο αποτελούμενο από 7 ερωτήσεις που αξιολογούν το επίπεδο ανησυχίας ενός ατόμου σχετικά με την εμφάνισή του. Κάθε ερώτηση βαθμολογείται σε μια κλίμακα Likert 4 σημείων, από 0 (καθόλου) έως 3 (πάρα πολύ). Οι ερωτήσεις εστιάζουν σε διάφορες πτυχές της ανησυχίας σχετικά με τη δυσμορφία, όπως:
Ανησυχία για την εμφάνιση: Πόσο συχνά το άτομο ανησυχεί για την εμφάνισή του.
Αυτοκριτική και Σύγκριση: Η τάση του ατόμου να συγκρίνει την εμφάνισή του με άλλους.
Αποφυγή κοινωνικών καταστάσεων: Αν η ανησυχία για την εμφάνιση επηρεάζει την κοινωνική ζωή και την αυτοεκτίμηση.
Αναζήτηση καθησυχασμού: Πόσο συχνά αναζητά καθησυχασμό από άλλους σχετικά με την εμφάνισή του.
Επικέντρωση σε αντιληπτές ατέλειες: Σε ποιο βαθμό το άτομο εστιάζει σε συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του σώματος που θεωρεί ότι είναι ελαττωματικά.
Ανάλυση
Η ανάλυση των αποτελεσμάτων του DCQ βασίζεται στο άθροισμα των βαθμολογιών από τις 7 ερωτήσεις, το οποίο κυμαίνεται από 0 έως 21. Υψηλότερες βαθμολογίες υποδεικνύουν μεγαλύτερη ανησυχία για δυσμορφία και πιθανή παρουσία σωματοδυσμορφικής διαταραχής. Η ανάλυση περιλαμβάνει:
Συνολική Βαθμολογία: Άθροισμα των απαντήσεων για να υποδείξει το επίπεδο της ανησυχίας.
Σύγκριση με Κατώτατα Όρια: Χρήση προκαθορισμένων ορίων για να καθοριστεί η ανάγκη για περαιτέρω αξιολόγηση ή παρέμβαση.
Στόχος
Οι κύριοι στόχοι του DCQ είναι:
Ανίχνευση Σωματοδυσμορφικής Διαταραχής: Βοήθεια στην αναγνώριση ατόμων που μπορεί να χρειάζονται περαιτέρω ψυχολογική αξιολόγηση ή θεραπεία.
Κατανόηση της Επίδρασης της Ανησυχίας για την Εμφάνιση: Παροχή πληροφοριών για το πώς οι ανησυχίες σχετικά με την εμφάνιση επηρεάζουν την καθημερινή ζωή και την ευημερία του ατόμου.
Υποστήριξη Κλινικών Αποφάσεων: Βοήθεια στους επαγγελματίες υγείας να προσδιορίσουν εάν απαιτείται περαιτέρω παρέμβαση ή θεραπεία.
Βαθμονόμηση
Η βαθμονόμηση του DCQ περιλαμβάνει:
Καθορισμός Ορίων: Χρήση στατιστικών προτύπων για να καθοριστούν τα κατώτατα όρια που υποδεικνύουν σημαντική δυσμορφική ανησυχία.
Αξιοπιστία και Εγκυρότητα: Δοκιμή της αξιοπιστίας και της εγκυρότητας του εργαλείου σε διάφορους πληθυσμούς για να διασφαλιστεί η ακρίβεια των αποτελεσμάτων.
Βιβλιογραφία
Oosthuizen, P., Lambert, T., & Castle, D. J. (1998). Dysmorphic concern: Prevalence and associations with clinical variables. Australian and New Zealand Journal of Psychiatry, 32(1), 129-132.
Thomas, C. S., & Goldberg, D. P. (1995). Appearance concerns and psychopathology: The association between dysmorphic concerns, personality and self-esteem in a general population sample. International Journal of Psychiatry in Clinical Practice, 9(2), 127-132.
Rief, W., & Buhlmann, U. (2006). The Dysmorphic Concern Questionnaire: Evaluation of its measurement properties and relationship to personality traits and appearance anxiety. Psychological Medicine, 36(8), 1111-1117.