Επαγγελματική Εξουθένωση [MBI-22]
Maslach Burnout Inventory [MBI-22]
Ανάλυση ερωτηματολογίου
Το Maslach Burnout Inventory (MBI) είναι ένα ψυχολογικό εργαλείο αξιολόγησης που που αφορά την επαγγελματική εξουθένωση. Η αρχική μορφή του MBI αναπτύχθηκε από τις Christina Maslach και Susan E. Jackson με στόχο την αξιολόγηση της εμπειρίας του ατόμου από την επαγγελματική εξουθένωση. Όπως υπογραμμίζει ο Schaufeli (2003), μια σημαντική μορφή της έρευνας για την επαγγελματική εξουθένωση, «το MBI δεν βασίζεται ούτε σε σταθερή κλινική παρατήρηση ούτε σε ορθή θεωρητικοποίηση. Αντίθετα, έχει αναπτυχθεί επαγωγικά με παραγοντική ανάλυση ενός μάλλον αυθαίρετου συνόλου στοιχείων». Η συμπλήρωση του οργάνου διαρκεί 10 λεπτά. Το MBI μετρά τρεις διαστάσεις της επαγγελματικής εξουθένωσης: συναισθηματική εξάντληση, αποπροσωποποίηση και προσωπική ολοκλήρωση. Το ερωτηματολόγιο MΒΙ έχει δύο παραλλαγές.
Η πρώτη παραλλαγή του ερωτηματολογίου MBI αποτελείται από 16 ερωτήματα, τα οποία αφορούν:
- Πέντε ερωτήματα για την εξάντληση
- Πέντε ερωτήματα για την αποπροσωποποίηση
- Έξι ερωτήματα για τη μειωμένη αποτελεσματικότητα
Η δεύτερη παραλλαγή αποτελείται από 22 ερωτήματα:
- Εννέα ερωτήματα για την εξάντληση
- Πέντε ερωτήματα για την αποπροσωποποίηση
- Οκτώ ερωτήματα για την αποτελεσματικότητα
Στόχος ερωτηματολογίου
Ο στόχος του ερωτηματολογίου MBI-22 είναι η αξιολόγηση της επαγγελματικής εξουθένωσης σε επαγγέλματα ανθρώπινων υπηρεσιών, εκπαίδευσης, επιχειρήσεων και κυβερνήσεων, η αξιολόγηση και επικύρωση της τρισδιάστατης δομής της επαγγελματικής εξουθένωσης και η κατανόηση της φύσης της επαγγελματικής εξουθένωσης για την ανάπτυξη αποτελεσματικών παρεμβάσεων. Αναλυτικότερα, το MBI-22 έχει χρησιμοποιηθεί με μεγάλη συχνότητα ώστε να υπολογίσει το φαινόμενο της διαδικασίας υποβάθμισης της φροντίδας και της επαγγελματικής προσοχής που παρέχεται στους χρήστες των οργανισμών παροχής ανθρώπινων υπηρεσιών (δημόσιες υπηρεσίες, εθελοντικές, ιατρικές, ανθρώπινες κοινωνικές υπηρεσίες, εκπαιδευτικές οργανώσεις).
Βαθμονόμηση ερωτήσεων και Στατιστική Ανάλυση
Όλα τα στοιχεία του MBI-22 βαθμολογούνται με 7 επίπεδα συχνότητας τύπου Likert από 0 = “ποτέ” έως 6 = “καθημερινά”. Το MBI-22 έχει τρεις συνιστώσες κλίμακες: συναισθηματική εξάντληση (9 στοιχεία), αποπροσωποποίηση (5 στοιχεία) και προσωπική επίτευξη (8 στοιχεία). Κάθε κλίμακα μετρά τη δική της μοναδική διάσταση της επαγγελματικής εξουθένωσης. Οι κλίμακες δεν πρέπει να συνδυάζονται για να σχηματίσουν μια ενιαία κλίμακα επαγγελματικής εξουθένωσης. Είναι σημαντικό ότι η σύσταση της εξέτασης των τριών διαστάσεων της επαγγελματικής εξουθένωσης ξεχωριστά συνεπάγεται ότι, στην πράξη, το MBI-22 αποτελεί μέτρο τριών ανεξάρτητων δομών και όχι μέτρο της επαγγελματικής εξουθένωσης.
Η βαθμολογία στη διάσταση «Συναισθηματική εξάντληση» κατηγοριοποιήθηκε σε χαμηλή, μέτρια και υψηλή ανάλογα με το αν η βαθμολογία σε αυτή ήταν μικρότερη ή ίση με 16 μονάδες, 17-26 μονάδες και μεγαλύτερη ή ίση με 27 μονάδες αντίστοιχα. Ομοίως, η βαθμολογία στη διάσταση «Αποπροσωποποίηση» κατηγοριοποιήθηκε σε χαμηλή, μέτρια και υψηλή ανάλογα με το αν η βαθμολογία σε αυτή ήταν μικρότερη ή ίση με 6 μονάδες, 7-12 μονάδες και μεγαλύτερη ή ίση με 13 μονάδες αντίστοιχα. Τέλος, η βαθμολογία στη διάσταση «Προσωπικά επιτεύγματα» κατηγοριοποιήθηκε σε χαμηλή, μέτρια και υψηλή ανάλογα με το αν η βαθμολογία σε αυτή ήταν μεγαλύτερη ή ίση με 39 μονάδες, 32-38 μονάδες και μικρότερη ή ίση με 31 μονάδες αντίστοιχα.
Εγκυρότητα και Αξιοπιστία
Η αξιοπιστία εσωτερικής συνέπειας Cronbach’s alpha βρέθηκε να είναι ικανοποιητική για τους παράγοντες του ερωτηματολογίου ΜΒΙ, με α = 0.90.
Ελληνική Στάθμιση: Papadatou, D., Anagnostopoulos, F., & Monos, D.
Βιβλιογραφία
Ξενόγλωσση
Gil-Monte, P. R. (2005). Factorial validity of the Maslach Burnout Inventory (MBI-HSS) among Spanish professionals. Revista de saúde pública, 39, 1-8.
Schaufeli, W. B., Leiter, M. P. & Kalimo, R. (1995, September). The Maslach Burnout Inventory—General Survey: A self-report questionnaire to assess burnout at the workplace. In M. P. Leiter, Extending the Burnout Construct: Reflecting Changing Career Paths. Symposium, APA/NIOSH conference, Work, Stress, and Health ’95: Creating a Healthier Workplace. Washington, DC.
Ελληνόγλωσση
Παϊρίδης, Ε. (2020). Συγκριτική μελέτη του άγχους για την καρδιακή λειτουργία και της επαγγελματικής εξουθένωσης των επαγγελματιών υγείας κλειστών τμημάτων νοσηλείας (Master’s thesis).
Πριφτάκης, Σ. Γ. (2012). Το σύνδρομο εργασιακής εξουθένωσης-burnout σε εργαζόμενους σε ελληνικές τράπεζες.
Για την ανάπτυξη και ανάλυση των δεδομένων έρευνας με βάση το παραπάνω ερωτηματολόγιο, καθώς και για περαιτέρω πληροφορίες, επικοινωνήστε με την ομάδα της DatAnalysis!