Τεστ Προσανατολισμού στη Ζωή  [RLOT-810]

 

 

Συγγραφείς

M. F. Scheier, C. S. Carver και M. w. Bridges (Προσαρμογή: Γ. Λυράκος, Δ. Δαμίγος, Β. Μαυρέας, Γ. Κωστοπαναγιώτου και Ι. Δημολιάτης).

 

Σκοπός

Η δοκιμασία αξιολογεί τη θετική στάση έναντι της ζωής, δηλαδή την αισιοδοξία.

 

Σύντομη περιγραφή

Το αρχικό τεστ δημιουργήθηκε με σκοπό να εξετάσει το επίπεδο αισιοδοξίας ως έναν παράγοντα της προσωπικότητας. Στην αναθεωρημένη του μορφή, τονίζεται περισσότερο η αναμονή θετικών αποτελεσμάτων και γεγονότων. Έχουν αφαιρεθεί δύο ερωτήματα που συνδέονταν περισσότερο με τον τρόπο αντιμετώπισης παρά με θετικές προσδοκίες για το μέλλον. Η συσχέτιση μεταξύ του αναθεωρημένου και του αρχικού τεστ είναι 0,95. Το αναθεωρημένο τεστ αποτελείται από 10 ερωτήσεις που εξετάζουν τις γενικευμένες θετικές προσδοκίες για τα αποτελέσματα στη ζωή του ατόμου. Τρία από τα δέκα ερωτήματα είναι θετικά στο ύφος της αισιοδοξίας, τρία είναι αρνητικά, ενώ τα υπόλοιπα τέσσερα χρησιμοποιούνται ως στοιχεία γέμισμα για να διατηρηθεί η ισορροπία του εργαλείου και δεν επηρεάζουν το συνολικό αποτέλεσμα. Οι ερωτήσεις διατυπώνονται με φράσεις όπως: “Συνολικά, περιμένω να συμβούν περισσότερα θετικά πράγματα παρά αρνητικά.” Οι απαντήσεις καταγράφονται σε κλίμακα πέντε βαθμίδων (0=απόλυτη συμφωνία, 4=απόλυτη διαφωνία).

 

Δείγμα

Το τεστ διεξήχθη σε ένα δείγμα από 810 άτομα, με 265 άνδρες και 545 γυναίκες, οι οποίοι καλύπτουν ηλικίες από 17 έως 67 ετών. Από αυτούς, το 54,7% προέρχονταν από αστικές περιοχές, ενώ το υπόλοιπο 44,5% από ημιαστικές περιοχές της Ελλάδας. Ο συνολικός μέσος όρος βαθμολογίας των συμμετεχόντων ήταν 14,20/24, με τυπική απόκλιση 4,41. Σχετικά με τις υποκλίμακες αξιολογήσεις, ο μέσος όρος της αισιοδοξίας ήταν 8,34 (τυπική απόκλιση 3,12), ενώ για την απαισιοδοξία ήταν 5,82 (τυπική απόκλιση 3,10). Σε ό,τι αφορά τις διαφορές ανά φύλο, ο μέσος όρος βαθμολογίας για τις γυναίκες στη συνολική κλίμακα ήταν 13,78, με τυπική απόκλιση 4,05, ενώ για τους άνδρες ήταν 14,22, με τυπική απόκλιση 4,02.

 

Τρόπος βαθμολόγησης

 

Οι συμμετέχοντες αξιολογούνται βάσει της δήλωσής τους για κάθε πρόταση του τεστ, με κριτήριο το κατά πόσο θεωρούν ότι το περιεχόμενο της τους αντιπροσωπεύει. Οι βαθμοί που μπορούν να αποκτηθούν για κάθε πρόταση κυμαίνονται από 1 έως 5. Κατά τη διάρκεια του τεστ, χρησιμοποιούνται και αντεστραμμένες προτάσεις, όπου οι εξεταζόμενοι αξιολογούν το βαθμό αντίθεσης με το περιεχόμενο. Οι συγκεκριμένες προτάσεις (3, 7 και 9) μετατρέπονται αντίστοιχα σε τιμές που αντικατοπτρίζουν το επίπεδο αισιοδοξίας του κάθε ατόμου.

 

Εγκυρότητα

 

Η δοκιμασία διαθέτει ικανοποιητική φαινομενική εγκυρότητα. Η σύγκλιση εγκυρότητας ήταν ικανοποιητική σε σύγκριση με την αντίστοιχη κλίμακα αισιοδοξίας (r=0,73, p=0,0001). Η επαναληπτική μέτρηση τρεις μήνες μετά την αρχική δοκιμή παρήγαγε έναν συντελεστή r=0,67, p=0,001, υποδεικνύοντας σχετικά καλή εγκυρότητα στις επαναληπτικές μετρήσεις. Η έλεγχος της εννοιολογικής εγκυρότητας πραγματοποιήθηκε μέσω διερευνητικής παραγοντικής ανάλυσης με ορθογώνια περιστροφή τύπου Varimax. Η συνολική διακύμανση που εξηγείται (62,57%) παρήγαγε δύο παράγοντες, με τον πρώτο παράγοντα (αισιοδοξία) να εξηγεί το 20,47%. Τα αποτελέσματα συμφωνούν κυρίως με τη βιβλιογραφία. Επιπλέον, το τεστ δείχνει πολύ χαμηλή συσχέτιση με τις κλίμακες άγχους (r=0,20), κατάθλιψης (r=-0,22) και στρες (-0,23) του ερωτηματολογίου DASS, επιβεβαιώνοντας έτσι τη διακρίνουσα εγκυρότητα του. Για μια εναλλακτική έκδοση του εργαλείου, ανατρέξτε στο Τεστ Προσανατολισμού για τη Ζωή – Αναθεωρημένο.